اگر به هر فردی که به تازگی با وب سایت و حوزه طراحی سایت آشنا شده از راه اندازی یک سایت صحبت کنید،
اولین تصوری که برایش پیش میآید برنامهنویسانی است که در حال کد زدن هستند.
منطقی اماست چرا که اساس هر وب سایتی بر پایه کدها میباشد.
اما در این مسیر سبک دیگری از طراحی سایت وجود داشته که بر مبنای یک سیستم مدیریت محتوا راهاندازی میشوند.
حتماً الان میپرسید که منظور ما چیست؟
در حقیقت Content Management System یا به طور مختصر CMS برنامهای است که به شما کمک میکند تا بدون نیاز به کار مستقیم بر روی کدها،
یک وب سایت را از طریق یک رابط کاربر پسند ایجاد و مدیریت کنید.
بله به این روش شما میتوانید به راحتی بدون نیاز به دانش وسیع کد نویسی سایت، تمرکز خود را روی بخشهای سرگرم کنندهتری چون تولید محتوا بگذارید.
به طور دقیقتر همان طور که از نام این برنامه مشخص میباشد، یک سیستم مدیریت محتوا است تا بتوان به سبکی سادهتر محتوای سایت را ایجاد، ویرایش و منتشر کرد.
سپس محتوای شما در یک CMS معمولاً در یک پایگاه داده ذخیره میشود و بعد بر اساس مجموعهای از قالبها مانند یک وب سایت نمایش داده میشود.
در نتیجه بسته به سیستم مدیریت محتوایی که انتخاب میکنید،
معمولاً نوعی داشبورد یا همان پنل را دریافت میکنید که میتوان تمام جنبههای مهم سایت خود را مدیریت کرد.
بهعنوانمثال، فرض کنید میخواهید یک پست وبلاگ جدید را به سیستم مدیریت محتوای خود اضافه کنید.
تنها کاری که باید انجام دهید این است که پست وبلاگ خود را در ویرایشگر متن CMS خود تایپ کنید.
در ادامه این مقاله از وب جوان، با جزئیات بیشتری به این سیستم کاربردی پرداخته و نمونههایی از محبوبترین Content Management System ها را به معرفی میکنیم.
همچنین بخوانید : نکات مهم طراحی سایت فروشگاهی
امروزه استفاده از سیستم مدیریت محتوا خیلی بیشتر از قبل گسترده شده و اکثر صاحبان تجارتها خواهان راه اندازی وب سایت تجاری خود با کمک یک CMS هستند.
اما دلیل این حجم از محبوبیت چیست؟
در واقع این سیستمها مزایایی را با خود به همراه آوردهاند که احتمالاً اگر شما هم به جای این افراد بودید گزینه منتخبتان وب سایتی بر پایه یکی از این سیستمها بود.
اولین مزیتی که میتوان برای CMS ها ذکر کرد، امکان مشارکت افراد مختلف در مدیریت آن میباشد.
به نحوی که کافی است تا افراد مورد نظر خود برای تیم طراحی سایت را انتخاب کرده و نقشهای هر یک را مانند نویسندگان، ویرایشگران و مدیران مشخص کنید.
همچنین از آنجایی که این رابط معمولاً مبتنی بر مرورگر است، یک سیستم مدیریت محتوا را میتوان از هر جایی برای هر تعداد کاربر در دسترس قرار داد.
دومین مزیتی که موجب محبوبیت و کاربرد بیشتر این سیستمها شده عدم نیاز به وجود نیروهای فوق متخصص در برنامه نویسی است.
به طوری که شما بدون دانستن HTML و CSS بهراحتی میتوانید متون مورد نظر، عکسها و فیلمهای خود را با یک حرکت کشیدن و رها کردن در داخل سایت خود بارگذاری کنید.
به این ترتیب با وجود سادگی عملکرد CMS ها در مدیریت و راه اندازی بدون داشتن تخصص خاصی،
اکثر افراد به استفاده از چنین سیستمی علاقه نشان دادهاند.
از این موارد که بگذریم، مزیت مهم دیگری که در اختیار شما قرار میگیرد این است دیگه وابستگی صاحبان تجارت را به برنامهنویسان و فراند اند کاران کاهش میدهد.
چرا که شما میتوانید در این سیستمها به راحتی محتوا را ایجاد، قالب بندی کرده و ذخیرهسازی آنها را به شیوهای ثابت و بدون اشکال انجام دهید.
همانطور که میدانید انواعی از سیستم مدیریت محتوا در بازار وجود داشته که میتوان آن را انتخاب و وب سایت خود را بر اساس قوانین آن سیستم راه اندازی کنید.
اما پیش از آن که بخواهید اقدام به انتخاب یک CMS کنید، باید بدانید که خواستههای شما از سیستم مورد نظر چیست و آیا آن سیستم توانایی پاسخ گویی به نیاز شما را دارد؟
بنابراین در ابتدا باید لیستی از مسائل پیش روی تجارت خود را تهیه کنید که از طریق آن بتوان فهرست نیازهای مرتبط با تجارت آنلاین خود را پیشبینی کنید.
در واقع سبکهای مختلفی از سیستم مدیریت محتوا وجود دارد که هرکدام مجموعهای از ویژگیها و مزایای مخصوص به خود را دارند.
برخی از این سیستمها مناسب وبلاگ نویسان بوده و برخی دیگر ممکن است برای یک تجارت الکترونیک با ویژگیهایی چون امکان قیمت گذاری، درگاه پرداخت و… مناسب باشند.
به این ترتیب با تهیه فهرست نیازمندیهای تجارت خود، میتوان بهترین CMS موجود را انتخاب کنید تا نیازهای کسب و کار شما را پشتیبانی کند.
بیشتر بدانید : قیمت طراحی سایت وردپرس
در اینجا چند سؤال وجود دارد که در هنگام انتخاب مناسبترین سیستم بر حسب شرایط خود باید به آن پاسخ دهید:
از گذشته میگفتند هرچقدر پول بدی همان قدر هم آش میخوری!
در مبحث طراحی سایت و انتخاب سیستم مدیریت محتوا نیز اگر بودجه محدودی را در اختیار دارید، قطعاً گزینههای پیش روی شما محدودتر خواهد بود.
اما چنانچه منابع بینهایتی از بودجه را برای راه اندازی وب سایت خود در نظر گرفتهاید،
میتوان از مدلهای پیچیدهتر CMS استفاده کرد که به همان نسبت قابلیتهای قدرتمندتری را به همراه میآورند.
بنابراین خوب است که هزینههای اولیه خود مانند دامنه و میزبانی سایت را برآورد کرده و به نسبت بودجه خود تصمیم گیری کنید.
بعد از مشخص کردن میزان سرمایه گذاری خود در انتخاب سیستم، باید مجموع اعمالی را که در طی استفاده از وب سایت خود انجام میدهید فهرست کنید.
منظورم چیست؟
فرض کنید که وب سایت شما، در حوزه فیلم و سریال بوده و ممکن است نیاز داشته باشید که در روز چندین ویدئو را بارگذاری کنید.
یا در مثال دیگر اگر یک وب سایت فروشگاهی برای فروش محصولات بخواهید چه؟
در حقیقت هر یک از این حوزه خود شامل هزاران عملیات دیگر هستند که پلتفرم مورد استفاده شما باید توانایی پاسخ گویی به این عملیاتها را در بهینهترین حالت داشته باشد.
پس زمانی که محتوای زیادی را روزانه منتشر میکنید، به کار گیری یک پلتفرم مدیریت محتوا میتواند مدیریت و همکاری روی محتوا را آسانتر کند.
فرض کنید که قبلاً شرکت شما از یک برنامه CRM، ERP یا تجزیه و تحلیل وب استفاده میکرده است،
در نتیجه شما باید یک سیستم مدیریت محتوا را انتخاب کنید که با نرم افزارهای بازاریابی آنلاین موجود ادغام میشود.
همچنین اگر توسعه دهندگان داخلی دارید، ممکن است به یک API و مستندات قوی نیز نیاز باشد.
به طور مثال اگر شما در حال راه اندازی یک وب سایت فروشگاهی برای سبک خاصی از محصولات مشخص هستید،
نیاز چندانی به ایجاد تغییرات زیاد در بکاند سایت نخواهید داشت.
اما اگر این موقعیت بالعکس باشد چه؟
یعنی شما صاحب یک شرکت بزرگ هستید که در مواردی نیازمند قالبهای ویژه خود با طراحی خاص در برنامه نویسی بکاند سایت میباشید.
در واقع شرکتهای بزرگتر معمولاً الزامات سختگیرانهتری برای برنامههای مدیریت محتوا دارند،
حتی ممکن است به ویژگیهایی نیاز داشته باشند که فقط در سیستمهای مدیریت محتوای سازمانی یافت میشوند.
اما کسبوکارهای کوچک باید بر انتخاب یک رابط کاربری آسان و نگهداری آن تمرکز کنند، زیرا تیمهایی که نرمافزار را مدیریت میکنند معمولاً کوچکتر هستند.
پس به نسبت اندازه شرکت خود باید سبکی از CMS را انتخاب کنید تا امکانات مورد نظر برای ایجاد تغییرات را در اختیارتان بگذارد.
همچنین بخوانید : نرم افزارهای طراحی UI و UX
یکی از دیگر مواردی که باید در نظر بگیرید این است که چه سطوح مختلفی از حقوق در CMS شما مورد نیاز است.
به عبارتی باید نقشهای مختلف کاربر، از جمله نقش مدیران را تعریف کنید.
این انواع مختلف کاربران بسته به نقش خود باید به مدیریت اسنادی مانند PDF یا تصاویر در سیستم مدیریت محتوا دسترسی داشته باشند.
بسته به هدف سیستم مدیریت محتوا خود، مانند یک وبلاگ یا یک سایت تجاری،
طبیعتاً باید بتوانید روند فعالیتها و عملکرد خود را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهید.
در نتیجه به یک پلت فرم تجزیه و تحلیل وب مانند Google Analytics یا Mixpanel را برای اندازه گیری میزان تبدیلها نیز نیاز خواهید داشت.
از سوی دیگر چون یک CMS به نویسندگان این امکان را میدهد که تغییرات سریعی در محتوای شما ایجاد کنند بدون اینکه نیازی به یک متخصص توسعه دهنده فرانتاند باشد،
پس سیستم انتخابی شما باید توانایی پشتیبانی از چنین ابزارهای تجزیه و تحلیلی را داشته باشد.
فرض کنید بهترین و حرفهایترین وب سایت را طراحی شده و هزینه زیادی برای آن کردهاید، اما این وب سایت در نتایج موتورهای جستجو لیست نمیشود.
به این شکل شما حجم زیادی از ترافیک خود را از دست خواهید داد.
پس مهم است که سیستم مدیریت محتوا شما دارای قابلیت اتوماسیون برای کارهای اولیه بهینهسازی روی صفحه مانند برچسبهای عنوان،
آدرسهای اینترنتی، تگهای alt روی تصاویر و ساختار پیوند داخلی سالم باشد.
همچنین اغلب نرم افزارهای CMS دارای پلاگینهایی هستند که به مدیریت این نیازها کمک میکند.
همچنین بخوانید : سئو یا بهینه سازی سایت چیست
اکثر پلتفرمهای CMS امروزی از قالبهای سفارشی استفاده میکنند و با سیستمهای بازاریابی موجود شما یکپارچه میشوند.
اما آیا سازمان شما برای کار با آن سیستم هم محدودیتی ندارد؟
بنابراین مهم است که نرم افزاری را انتخاب کنید تا توسعه دهندگان شما از نحوه کار با آن آگاهی داشته باشند.
به طور مثال زبانهای برنامه نویسی رایج برای پلتفرمهای CMS عبارتاند از php، دات نت یا جاوا اسکریپت که باید با متخصص همان زبان همکاری داشته باشید.
برخی از پلتفرمهای CMS، به ویژه وردپرس و دروپال، توسط تعداد زیادی از جوامع توسعه دهندگان منبع باز عرضه میشوند
مزیت یک جامعه بزرگ، در اختیار داشتن نیروی کار متخصص و متنوع است که میتوانند همواره در این مسیر راهنمای شما باشند.
پاسخ به سؤالات بالا میتواند به شما در انتخاب سیستم مدیریت محتوای مناسب برای کسب و کار یا سازمانتان کمک کند.
یکی از محبوبترین سیستمهای مدیریت محتوا که به احتمال زیاد شما هم نام آن را شنیدهاید، وردپرس میباشد.
در واقع WordPress بیش از 32 درصد تمام وب سایتهای موجود در اینترنت را در اختیار خود داشته و به آنها خدمات میدهد.
در بررسی این cms دلایل زیادی جهت محبوبیت آن وجود داشته که از آن میان میتوان به دانلود و استفاده رایگان این پلتفرم اشاره کرد.
از سوی دیگر وردپرس طراحی ساده و کاربر پسندی داشته و با انعطاف پذیری و سازگاری بالا با موتورهای جستجو عرضه شده است.
این سیستم دارای هزاران تم و پلاگین مختلف میباشد که به همین علت به یکی از قابل تنظیم ترین پلتفرمهای موجود برای طراحان وب سایت بدل شده است.
اگر شما یک تازه کار در حوزه طراحی سایت، سئو و تولید محتوا هستید نیز سیستم مدیریت محتوا وردپرس میتواند گزینهای فوقالعاده برای یادگیری باشد.
چرا که این cms به شما اجازه میدهد تا بتوانید کدها را تغییر داده و یادگیری مهارتها را از سطح پایه شروع کنید تا در طول مسیر به یک طراح حرفهای تبدیل شوید.
همچنین بخوانید : تولید محتوا چیست
سیستم وردپرس تقریباً برای نوع وب سایتی که بخواهید راه اندازی کنید میتواند مفید باشد.
همچنین اگر در استفاده و از وردپرس به مشکل برخوردید، انجمن قوی ای از آنها به شما در عیب یابی کمک میکند.
لازم به ذکر است که WordPress قابلیت فارسی سازی داشته و به این ترتیب یک پنل کاربری کاملاً ساده، قابل فهم و کاربردی را در اختیار شما میگذارد.
پس از وردپرس، جوملا دومین سیستم مدیریت محتوای محبوبی میباشد که کاربران زیادی را به خود اختصاص داده است.
جوملا در حقیقت یک CMS رایگان است که دارای مجموعهای قابل توجه از ویژگیهای کاربردی میباشد.
همچنین cms جوملا بیش از 60 زبان را پشتیبانی کرده ودر عین حال رابط کاربر پسندی را در اختیارتان خواهد گذاشت.
به طور کلی میتوان Joomla را یک پلتفرم مدیریت محتوا جامع معرفی کرد که مناسب وب سایتهایی چون سایت مؤسسات آموزشی یا وب سایتهای پیچیده مانند شبکههای اجتماعی است.
وجود تعدادی قالب ظاهری و بکاند قدرتمند کمک میکند تا پایه محکم و حرفهای را برای وب سایت خود با جوملا طراحی کنید.
از سوی دیگر چیزی که جوملا را متمایز میکند، گروههای کاربری گسترده و گزینههای مدیریت کاربر و بسیاری از ویژگیهای داخلی مانند مدیریت بنر و جستجو است.
همچنین با وجود جوملا میتوانید میزان رضایت کاربر را جمعآوری و مدیریت کنید.
اگر از افراد آگاه در فناوری بپرسید که سیستم مدیریت محتوا چیست، به احتمال زیاد دروپال را به عنوان مثال ذکر میکنند.
به این دلیل که احتمالاً دروپال یک CMS است که به تکنیکیترین برشها نیاز دارد.
هرچند دروپال نیز رایگان است و از یک پنل مدیریت پیشرفته، به کنترل کامل ارائه محتوا و همچنین مدیریت کاربر کمک میکند.
این سیستم خیلی سریع بارگیری شده و ایمن است و از سوی دیگر بیش از 70 زبان دنیا را پشتیبانی میکند.
از مزیتهای کاربردی دروپال میتوان به راهحلهای آماده آن برای بخشهای مختلف بازار مانند گردشگری، تجارت الکترونیک و.. اشاره کرد که ساخت وب سایت را برای کاربران آسانتر میکند.
در حالی که ممکن است مبتدیان از این CMS چشم پوشی کنند، اما توسعه دهندگان حرفهای در ساخت وب سایتهای عالی مشکلی نخواهند داشت.
یکی از پر کاربردترین سیستمهای مدیریت محتوا در ایران، سیستم مدیریت محتوا وردپرس است و در مراحل بعدی جوملا و دروپال است.
CMS مخفف کلمه Content Management System است که در فارسی به معنای سیستم مدیریت محتوا است.